Kişi başına ortalama borç 4 bin liraya yaklaştı

Mart 2013 sonu itibariyle tüketicilerin bankalara olan toplam borcu 280,1 milyar lira

olarak gerçekleşti. Bu tutarın 206,5 milyar liralık kısmı tüketici kredileri, 73,7 milyar liralık

kısmı ise kredi kartı borçlarından oluşuyor. Tüketici kredileri kapsamında ailelerin bankalara

8 milyar liralık taşıt, 92 milyar liralık konut, 106,4 milyar liralık da diğer isimlerle alınan

kredilere ilişkin borcu bulunuyor.Yapılan belirlemelere göre son üç yılda Türkiye’deki ailelerin bankalara olan borçları yüzde 105 oranında artarak 136,5 milyar liradan 280,2 milyar liraya çıkarken, TL ve döviz ve altın cinsinden tasarruf mevduatlarındaki artış ise yüzde 41,8 olarak gerçekleşti. Tasarruf mevduatı 321 milyar liradan 455 milyar liraya çıktı. Son üç yılda vatandaşın tasarruf mevduatı 134 milyar lira, borcu ise 144 milyar lira büyüdü.

Türkiye’deki kişi başına düşen tüketici kredisi, kredi kartı ve kredili mevduat hesabı

borcu Mart 2013 sonu itibariyle 3 bin 704 lirayı buldu. Birçok ailenin TOKİ’ye olan taksitli

konut borçları da dâhil edildiğinde kişi başına ortalama borcun 4 bin liraya yaklaştığı

hesaplanıyor. Kişi başına düşen tüketici kredisi borcu, bin 947 lira olarak hesaplandığı Mart 2010’a göre yüzde 90,3 oranında artış kaydetti. Aynı dönemler itibariyle biri başına düşen

tasarruf mevduatındaki artış ise yüzde 34,1 düzeyinde kaldı. Mart 2010’da 4 bin 494 lira olan

Türkiye’deki kişi başına düşen tasarruf mevduatı Mart 2013’te 6 bin 26 lira oldu.

Bu arada Türkiye’de kişi başına düşen borç kişi başına düşen gelirden de oldukça

yüksek bir hızla büyüyor. Kişi başına düşen borcun yüzde 90,3 oranında arttığı son üç yılda

cari fiyatlarla kişi başına düşen gelir ise sadece yüzde 43 oranında artış kaydetti.

Bu arada TÜİK’in 19 milyon 843 bin olarak açıkladığı Türkiye’deki hane sayısı

dikkate alındığında ise Mart 2013 itibariyle hane başına banka borcu ise 14 bin 140 lira

düzeyinde gerçekleşiyor.

Borçla Yaşayan İller

İller itibariyle bakıldığında kişi başına düşen borç miktarı açısından ilk sırayı İstanbul

alıyor. İstanbul’da kişi başına düşen tüketici kredisi, kredi kartı ve kredili mevduat borcu 6

bin 79 lirayı buluyor. Söz konusu rakam Ankara’da 5 bin 916 lira, İzmir’de 4 bin 925 lira

düzeyinde bulunuyor. Bu üç ili kişi başına 4 bin 759 lirayla Muğla, 4 bin 593 lirayla Antalya,

4 bin 192 lirayla Tekirdağ, 4 bin 117 lirayla Yalova izledi.Bu arada Kocaeli 3 bin 963 lira, Eskişehir 3 bin 946 lira, Kırklareli 3 bin 828 lira ile ilk 10 içerisinde yer alan iller oldular. Aydın, Edirne, Bolu, Bursa, Adana, Zonguldak, Çanakkale, Bilecik, Mersin, Karabük, Artvin, Balıkesir, Kırıkkale, Rize, Isparta, Amasya, Sinop, Denizli, Trabzon, Sakarya,Samsun, Kastamonu, Bartın, Giresun, Manisa ve Burdur gibi iller kişi başına borcu 3 bin lirayı aşan iller olarak dikkati çektiler.

34 İlde Borç Mevduatı Geçti

Büyük bölümünü Türkiye’nin nispeten daha yoksul illerin oluşturduğu 34 ilde,

vatandaşın bankalardan aldığı tüketici kredisi ve kredi kartı borcu, söz konusu bankaların bu

illerden topladığı tasarruf mevduatı miktarının üzerine çıktı. Bankalar topladıkları her 100 liralık tasarruf mevduatına karşılık, Şırnak’ta 219 liralık,

Bitlis’te 196 liralık, Hakkari’de 174 liralık, Mardin’de 172 liralık, Şanlıurfa’da 169 liralık,

Erzurum’da 165 liralık, Kilis’te 160 liralık, Diyarbakır’da 155 lira, Tokat’ta 154 lira tüketici

kredisi verdiler,Ayrıca, Kırıkkale, Muş, Bilecik, Osmaniye, Siirt, Amasya, Adıyaman, Ağrı, Düzce, Artvin, Kars, Ardahan, Sakarya, Gaziantep, Çankırı, Van, Rize, Bayburt, Kastamonu, Niğde, Kütahya, Bolu, Ordu, Tekirdağ ve Manisa gibi illerde de ailelerin bankalara olan toplam borcu, sahip oldukları mevduat miktarını aştı. Ailelerin bankalara olan toplam borçlarının, sahip oldukları tasarruf mevduatına oranı Türkiye genelinde ise yüzde 61,5 olarak gerçekleşti. Bu oran Mart 2010’da ise yüzde 43,3 olarak hesaplanmıştı.