Eylül ayının son günleriydi.
Bolu Turizm Otelcilik Tesisinin sırtını dayadığı yaşlı ağaçların örnek bir koru teşkil ettiği bahçedeyim.
Uzunca süren gürültüden sonra çim biçme motorunun sesi kesilince , ağaç dallarındaki kuşlar resitale başladı.
Güneş ışınları , yüksek boylu ağaçların tepe taçlarından toprağa doğru süzülerek büyüleyici bir güzellik sergilemekteydi.
Oluşumu için en az 70-8o yıl geçmiş bu tabloyu ,Orman Mühendis Muavini Okulu arsası oluşu nedeniyle ağaçlandırmış Ormancı ağabeylerimizi şükranla anarken, bu doğallık - geleceğe de taşınmalı, betonlaştırılmamalı- diye düşündüm.
Ayrıca bu ağaçların taç yapraklarından süzülen güneş ışığına bir isim verildiğini hatırladım. Ona Japonlar “ Komorebi” demişlerdi.
Yakın zamanlarda internetten terapi ormanları (Shingin yoku) konusundaki makalesinde Japon yazar Selena Hoy (İndependent,2017) komorebiden bahsetmiş ve notuma almıştım.
Komorebiyi tekrar soruşturduğumda “Rushyena” adlı bir blokta bu isme oldukça methiyeler sunulmuştu. Kısaca özetlersem: Doğa olaylarında ayrı bir kutsal bakışa sahip Japonlar ,nokta atışlı bir amaçla bu kelimeyi icat etmiş ve kullanmışlardır.Hayranlık uyandıran ,yapraklar arasından süzülen bu ışığın büyüsünü seyredip ,onun insan benliğinde oluşturduğu pozitif duyguları temsil edebilmek için bir ifadeye ihtiyaç duymuşlardır.Zamanla o sözcük üç-beş kişiden başka kişilere ve Japonya’da sözlü ve yazılı edebiyata taşınmıştır.
Tabii ki sizler de benim gibi, bu kelimenin güzel Türkçemizde karşılığı yok mu diye merak etmişsinizdir?
Rushyena; aslı Arapça olan “Hüzme” kelimesinin Türkçede kullanılan tek karşılığı olduğunu belirtiyor.Türkçe karşılığı TDK sözlüğünde; ışık değneği,çingene kadınlarının burun kanatlarına taktıkları halka küpe, ışık demeti.
Hüzme ise yalnızca ağaç taçlarından süzülen güneş ışını olmayıp ,bulutlardan süzülen güneş ışınlarında da kullanılmakta; hatta araçlarda kısa-uzun hüzmeli far sistemlerinde adı geçmektedir.Yani Arapça bu kelime uygulamada çok geniş anlamlar içermekte. Oysa komorebi kelimesinin etimolojisinde bu olay daha mantıklı ve bariz kılınmıştır. Komorebi ağaçlar, kaçış ve güneş ışığı anlamında karakterlerden oluşmuştur.
Yabancı dilden kelimelere Türkçe karşılık bulmak , güzel Türkçemizi beslemek arzusu taşıyanların safına katılmak için bu harika doğa büyüsüne “Işıntaç” demek yakışır mı diyerek hülyalandım ?
Sonbaharın renklerinin dansettiği Abant,Yedigöller Ormanlarında fotoğraf sanatı inceliklerini,derinliklerini önemseyen doğa sevenler, ışıntaçları keşfettikçe neşeleneceklerdir.