Başarılı Aile Şirketleri: Kurumsallaşma ve Dijital Dönüşüm

Aile şirketlerinin uzun ömürlülüğünün sırlarını paylaşan Ortak Akıl Danışmanlık Kurucusu Dr. Yılmaz Sönmez, köklü aile işletmelerinin başarısının sadece cirosal büyüme değil, aile ve işletmenin kurumsallaşmasını ve dijitalleşmeyi içerdiğini belirtti. Dünya genelinde aile şirketlerinin yüzde 70'inin ilk kuşakta başarısız olduğunu vurgulayan Sönmez, Türkiye'de ise aile işletmelerinin yüzde 80'inin ikinci kuşağa geçmeden sona erdiğine dikkat çekti. Sönmez, Türkiye'deki yeni kurulan aile işletmelerinin yaklaşık yüzde 85'inin ilk 5 yıl içinde kapanma riskiyle karşı karşıya olduğunu ifade etti.

Sönmez, dünyada uzun ömürlü aile şirketlerinin örneklerini vererek, Japonya'da ticaret hayatına 578 yılında başlayan Kongo Gumi inşaat şirketi, Japon Hoshi konaklama şirketi, Fransız Chateau de Goulaine şarap üretimi, İtalyan Barone Ricasoli zeytinyağı üreticisi ve Barovier & Toso cam üreticisinin başarılı örnekler olduğunu söyledi.

Aile şirketlerinin kuşaktan kuşağa aktarılmasının zor bir süreç olduğunu belirten Sönmez, bu konuda Türkiye'de de önemli sorunlar bulunduğunu ifade etti. Türkiye'deki aile işletmelerinin yüzde 80'inin ikinci kuşağa geçmeden sona erdiğini belirten Sönmez, bu durumun birçok kültürel ve yapısal faktörden kaynaklandığını söyledi.

Sönmez, başarılı aile işletmelerinin kurumsallaşma vizyonu çerçevesinde aile anayasaları ve meclisleri oluşturduğunu ve halefiyet planları hazırladığını ifade etti. Ancak bununla sınırlı olmadığını ve başarılı aile işletmelerinin son yıllarda güçlü bir dijital dönüşüm serüvenine atıldığını söyledi. Başarılı aile işletmelerinin ürünlerini e-ticaret kanalları aracılığıyla müşterilere ulaştırmalarının, onları rakiplerine kıyasla ayrıcalıklı kıldığını belirten Sönmez, bu sayede e-ticaretin firmanın cirosu içindeki payının tarihsel rekorlar kırdığını ifade etti.

Türkiye'deki 100 yıllık markaların başarısının arkasında kurumsallaşma vizyonu, aile anayasaları, halefiyet planları ve dijital dönüşümün bulunduğunu söyleyen Sönmez, bu markaların genç ve dijital yetenekleri çekmek için cazibe merkezi olduğunu belirtti. Bu sayede hem markaların dijital dünyada büyüdüğünü hem de 100 yıllık markaların ömrünün uzatıldığını ifade etti.

Sönmez, başarılı aile işletmelerinin kriterlerinin sadece cirosal büyüme veya pazar payı artışıyla sınırlı olmadığını belirterek, kurumsallaşma, dijitalleşme ve kuşaktan kuşağa geçişin de başarıyı etkilediğini ifade etti. 3. kuşak yöneticilerin, şirketlerini dijital dönüşüme hızlandırırken özellikle e-ticaret ve e-ihracata odaklandığını söyledi.