KARAHİNDİBAYI ÇOCUKLARIMIZA TANITALIM

Herkes için kırların en büyüleyici bitkisinin üfleyince dağılan, sihirli topçuklarıyla karahindiba olduğuna eminim ( Işıl Çokuğraş.2017).

Doğrusu doğaya, kırlara gitmeye hiç gerek yok ! Şehirdeki evinizden caddeye adım atar atmaz , yaya kaldırımlarından ve asfalttan her nasılsa boş kalmış topraklar onun meskeni olabiliyor. Bahar da mayıs ayının içinde çimler biçilinceye dek , karahindibalar kendini gösteriyor. Papatyaya benzeyen sarı çiçekleri ,tohuma dönüşünce beyaz tüycükler oluşuyor. Rüzgarla uçuşan tohumlar sayesinde , karakterleriyle her yeri kaplayabiliyor.

Çim makinaları , güzelim çiçeklerine rağmen çimlerin tek düzeliğini bozuyor diye , yolum işlevini yapar. Oysa kökleri derine gittiği için bu da pek işe yaramaz. Dümdüz çimleri –doğa parçası - sanan şehirliler pestisit denilen ot öldürücülerle köklere erişmeye çalışırlar.

Karahindibalar derine giden kökleri ile toprağın açılıp havalanmasını sağlar. Ayrıca böceklerin ve arıların en sevdiği bitkilerden olduğu için doğadaki ekolojik sistemin başlıca aktörlerinden sayılırlar.

Bitkinin dandelion olan adı ,yapraklarının şekli nedeniyle aslan dişi anlamına gelişinden dolayıdır. Hindiba isminin ise , Antik Yunan veya Arapça’dan mı geldiği konusu tartışmalıdır.

Gösterişli olan uçuşan tohumları; hayatın ve zamanın geçiciliğinin önemli sembollerinden olmuştur. 18-19 yüzyıl İngiltere’de oldukça popülerleşmiş, ,çayırlarda karahindiba toplayan çocukların ve ya incecik kabarık toplara üfleyen genç kızların duygusal resimlerinde sıklıkla görülüyordu. Dekoratif karolara işlendiği, mutfaklarda salatalarda çiğ yendiği ve çaylarının içildiğinden bahsedilmektedir .Ancak 19 .yüzyıl sonlarına doğru yabani ot öldürücülerin piyasaya çıkışıyla ,statüsü değişti ve ot dönemi başladı.

Son yıllarda bazı araştırmacılar ,karahindibayı iklim değişikliği ile anlamlandırmaya çalışıyorlar.

Karahindibalar herkesin polen ve nektar alabileceği basit ,açık çiçekler geliştirmişlerdir.

Ancak arıların herhangi bir yiyecek eksikliğinden strese girdiği bir dünyada karahindiba gibi en zorlu koşullarda çoğalabilen bir kaynak olarak değerlendirilmesi gerekir.

Kimi araştırıcılara göre, bakımlı çimler aslında yeşil çöllerdir. Görünüşte bitkilerle dolu ancak arıları veya diğer vahşi yaşamı besleyecek hiç bir şey yok. Herkes kır çiçekleri ile dolu bir çim istemez. Bu yüzden bir ay boyunca , tüm bahçeyi doğaya ayırmaktansa ,bir yamayı sonsuza kadar ayırmak tavsiyeye şayandır.

ŞAYET BUNDAN SONRA BİR KARAHİNDİBA GÖRÜRSENİZ , ONU BİR ARI GİBİ GÖRMEYE ÇALIŞIN ..!

Zira karahindabalar , civardaki tozlatıcılar için birer cankurtaran simitidirler.

Prof.Dr.İbrahim.Saraçoğlu ; mucizevi bir bitki olarak, kökünden,saplarından yaprak ve çiçeklerine dek bu bitkinin,başta karaciğer yağlanması ,kan şekerininin düşürülmesi,mide hazmına,uykusuzluğa ve romatizmaya karşı tedavilerde yararlı olabileceğini vurgulamaktadır.

dandelion-1-ca.jpg

KAYNAKÇA: Philippe,Donkensley.2023 : Le pis en lits est une bouee de sauvetage pour les abeilles au bord du gouffre.Le Conversation UK.

Işıl Çokuğraş. 2017: Hırt-Hışır:.Karahindiba.Manifold.

Kate Flint,2019: Artist try to make of climate change in dandelion and fire flies. The Conversation.uk..

İbrahim Saraçoğlu.2023: Mucizevi bitki karahindiba (.youtube.).

Önceki ve Sonraki Yazılar